29. tanrının mövcud olduğuna inanmamaqdan başqa birşey olmayan zad. bəzən elə olur ki, söhbəti normativ cərəyana çəkirlər. çox vaxt eşidirsən ki filankəs deyir mən ateistəm çünki tanrı olsaydı dünyada bu qədər ədalətsizliyə imkan verməzdi. nə dəxli var ala? elə bir dini kitab yoxdur ki, onun içində yazsın ki allah sizə bu dünyada bomba həyat bəxş edib ki gedib şellənəsiniz. allah onsuzda deyir ki, bu dünyada nəyi var sikiləssiz. həqiqi dindar olan adam dünyadakı hər cür ədalətsizliyi onsuzda normal qəbul eləməlidir. allah yoxdu çünki allah belə bir ədalətsiz dünya yaratmazdı arqumentini irəli sürənlər çox vaxt elə öz ürəklərində allahın varlığına inanırlar. sadəcə həmin allaha üsyan edirlər ki bax sənin kimi böyük varlığın yaradacağı dünya belə ola bilməz. çünki allahı mükəmməl varlıq kimi gördüyü üçün elə fikir yürüdür ki, onun yaratdığı dünya da mükəmməl olmalıdır. mükəmməl olmayanda isə bir növ allaha üsyan edir. amma dini kitabda yazılanlar, lap elə dindar insanların özləri də heç vaxt demir ki, sən bu dünyaya şellənməyə gəlmisən. əziyyət çəkmək və ədalətsizliklə qarşı-qarşıya qalmaq bu həyatın normal bir hissəsidir və dini kitablara sırf dini kitab kimi yox xalqların yaratdığı folklor kitabı kimi baxsaq da görə bilərik ki, həyatın bu normal hissəsi də insanlığın yaddaşına həkk olunub və insanlar da həmin kitablar vasitəsilə bunu bir həqiqət kimi qəbul edib, dini kitab adı ilə gələcək nəsillərə ötürüblər. insanlar bunu qəbul edib, sonra qorxuya, ümidsizliyə düşməsin deyə də cənnət, cəhənnəm söhbəti atılıb ortaya. dini kitablardakı hekayələrin onsuzda demək olar ki hamısı tipik nağıl stilində olan hekayələrdir. bunu qəbul eləmək üçün vacib deyil ki, ateist və ya dindar olasan. lap ədalətsizliyin həyatın normal bir hissəsi olduğu gerçəyini keçdim, bugün dünya elə də qəddar deyil axı. çox adam realizə eləmir ki, insan tarixində müharibələrin və kasıbçılığın ən az səviyyədə olduğu bir zəmanədə yaşayırıq və bu trend də hal-hazırda daha yaxşı səviyyəyə gedir. bəzən avtobusda gedəndə adam fikirləşir ki, bu sürücünün niyə beyni çönüb gedib avtobusu harasa çırpıb eləmir və ya yolda gedəndə niyə heçkim birbirinin üstündə hücum eləmir. adam heyrətə gəlir ki, necə oldu ki dünənin vəhşi meymunları belə bir sivilizasiya yarada bildilər ki, hərşey normal qaydada mövcuddur. necə oldu ki, tipik bir yapon 83 il həyatda qala bilir. təsəvvür elə ki, eyni şeyi 200 il əvvəlki yapon üçün deyə bilərdin? və ya 200 il əvvəlki yapon bu ədalətsizliyi görüb min cürə əziyyətlə o ədalətsizliyi aradan qaldırmaq üçün çalışmaq əvəzinə, bütün əxlaq qaydalarına üsyan edib nihilizmlə başını qatsaydı, bugünki yapon 83 il yaşaya bilərdi? allah yoxdu çünki onun yaratdığı dünya ədalətsizdi deyib üsyan etməkdənsə bəzən belə gerçəkləri nəzərə alıb az da olsa sivilizasiyanın bugünki səviyyəyə gəlib çatması üçün minnətdar olmaq lazımdır.
allaha inanmıram, çünki onun varlığına inanmaq üçün bir səbəb tapmıram desən nəysə, amma dünyadakı ədalətsizliyi misal göstərmək gülüncdür.